Historia
CMENTARZ
Cmentarz to słowo pochodzące od łacińskiego coemeterium, oznaczające miejsce spoczynku lub miejsce układania do snu. Ma to swoje uzasadnienie w wierze chrześcijańskiej, według której śmierć jest tylko czasem snu w oczekiwaniu na zmartwychwstanie ciała.
Obecny sposób chowania zmarłych jest stosunkowo młody, bo liczy sobie poand 200 lat. W czasach pogańskich zmarłych chowano na wzniesieniach, pagórkach, w cieniu drzew, gajach. Wówczas nosiły one nazwę kurhanów lub grodzisk.
Z nadejściem chrześcijaństwa ochrzczonych chowano w jednym poświęconym miejscu, nad którym można było się wspólnie modlić. Następnie, wszystkich wiernych grzebano w kościołach, jednak wraz z szybkim zapełnieniem miejsc, świątynie zarezerwowano dla osób zasłużonych: papieży, cesarzy, królów, biskupów, książąt czy fundatorów świątyń. Pozostałych wiernych chowano wokół kościoła. Zgodnie z panującym zwyczajem, na cmentarzu przykościelnym nie można było grzebać m.in. samobójców, nieochrzczonych, ekskomunikowanych, heretyków, lichwiarzy czy niepraktykujących katolików.
Do końca XVIII wieku pamięć o zmarłych determinował ich status społeczny. Tylko nieliczni mogli liczyć na nagrobki, tablice w kościołach lub koło nich. Cmentarze XIX-wieczne umożliwiły niemal każdemu pamięć, bo oto każdy mógł postawić nagrobek, krzyż, wyryć inskrypcję. Zmarły nie był już anonimowy, a pamięć o nim mogła być na dłużej utrwalona.
Wzmianki o pierwszych miejscach pochówku w okolicy Góry Puławskiej znajdujemy w monografii Dekanatu Kozienickiego napisanej przez ks. Jana Wiśniewskiego, wydanej w 1913 r. w Radomiu. Zmarłych grzebano wokół pierwszych istniejących kościołów w Jaroszynie. Upływający czas i wylewy Wisły nie były łaskawe dla budynków kościelnych i cmentarza. W 1738 r. po kolejnej powodzi, za zgodą kardynała Lipskiego, przeniesiono kaplicę z Jaroszyna do wsi Góra. Natomiast "kości nieboszczyków zostały przeniesione do miejsca zwanego Górki plebańskie; tam je złożono, a nad nimi stanął drewniany krzyż".
W 1781 roku został benedyktowany obecny kościół, a wokół niego starym zwyczajem grzebano zmarłych. Ostatnim dowodem istnienia przykościelnego cmentarza jest pomnik Piotra Kluczewskiego usytuowany przy zachodniej ścianie zakrystii.
Cmentarz w Górze Puławskiej założony został w 1807 r. przez ks. Franciszka Jankowskiego, ówczesnego proboszcza parafii Góra Jaroszyńska. Najstarszym zachowanym nagrobkiem jest metalowy pomnik z krzyżem z 1849 r. poświęcony Elżbiecie z Górskich Lesiewskiej.
"Cmentarz jest wizytówką wiary w życie wieczne i naszą troską o tych, którzy tu spoczywają - że ich kochamy".